Radiator: soorten, vermogen & plaatsing

Een radiator is een warmtewisselaar die warmte uit warm water of stoom via convectie en straling afgeeft aan een ruimte. In Nederland bestaan radiatoren in verschillende types zoals paneelradiatoren, convectorradiatoren, kolomradiatoren en elektrische handdoekradiatoren. Het vermogen van een radiator wordt berekend op basis van het volume en de isolatie van een kamer, terwijl de plaatsing bepalend is voor rendement en comfort. In dit artikel lees je alles over de soorten radiatoren, hoe je het juiste vermogen berekent en waar je ze het best plaatst.


Wat is een radiator?

Een radiator is een verwarmingselement dat warm water uit een cv-ketel door laat stromen en warmte overdraagt aan de kamer. Radiatoren gebruiken an- en afvoerleidingen waar water door circuleert. Elektrische radiatoren bevatten geen cv-water maar een elektrisch verwarmingselement of olie.


Welke soorten radiatoren bestaan er?

De soorten radiatoren zijn paneelradiatoren, convectorradiatoren, kolomradiatoren, vrijstaande radiatoren, handdoekradiatoren en elektrische radiatoren. Elke soort heeft specifieke eigenschappen voor warmteafgifte, installatie en design.

Wat is een paneelradiator?

Een paneelradiator bestaat uit één of meerdere stalen platen. Ze worden aangeduid met types zoals type 11, type 22 en type 33. Type 11 heeft één paneel, type 22 heeft twee panelen en convectorlamellen voor extra warmteafgifte. Paneelradiatoren zijn geschikt voor woonkamers en slaapkamers.

Wat is een convectorradiator?

Een convectorradiator bevat metalen lamellen rond de leidingen waardoor lucht sneller opwarmt. Ze geven warmte af via convectie en zijn efficiënt bij lage watertemperaturen. Ze worden vaak toegepast in combinatie met HR-ketels en warmtepompen.

Wat is een kolomradiator?

Een kolomradiator, ook ledenradiator genoemd, is opgebouwd uit verticale kolommen. Deze modellen bezitten een groot warmteafgifte-oppervlak en houden warmte langer vast. Ze worden toegepast in grote en hoge ruimtes.

Wat is een handdoekradiator?

Een handdoekradiator combineert verwarmen met gemak, want hij droogt en verwarmt handdoeken tegelijk. Ze zijn populair in badkamers waar een hogere temperatuur gewenst is.

Wat is een elektrische radiator?

Een elektrische radiator werkt onafhankelijk van een cv-ketel. Hij is mobiel of vast gemonteerd en geschikt voor ruimtes zonder centrale verwarming, zoals badkamers of garages.


Hoeveel vermogen heeft een radiator nodig?

Het vermogen van een radiator wordt berekend in watt per kubieke meter.

De formule is:
lengte × breedte × hoogte × isolatiefactor = vermogen (watt)

De isolatiefactor hangt af van de bouwkwaliteit:

  • Goed geïsoleerd: 60 W/m³
  • Gemiddeld geïsoleerd: 80 W/m³
  • Slecht geïsoleerd: 100 W/m³

Voorbeeld: een woonkamer van 5 × 4 × 2,5 m (50 m³) met gemiddelde isolatie heeft nodig:
50 × 80 = 4000 watt


Waar plaats je een radiator het best?

De radiator plaats je meestal onder een raam, waar koude lucht kan opwarmen en stijgen. Dit bevordert de luchtcirculatie in de ruimte.

  • Plaats geen radiator achter grote meubels.
  • In slaapkamers voldoen vaak kleinere modellen.
  • Badkamers vragen vaak een verticale handdoekradiator.
  • Grote ruimtes vragen soms twee radiatoren voor betere verdeling.

Wat is de werking van de aanvoer en afvoer van een radiator?

De aanvoerleiding voert warm water naar de bovenkant van de radiator. De afvoerleiding voert het afgekoelde water terug. Als de aanvoerleiding radiator niet warm wordt, duidt dat op lucht in de leiding of een storing in de pomp. Wanneer 1 radiator warm blijft terwijl anderen koud zijn, kan dit wijzen op een verkeerde afstelling van het aansluitblok of een probleem met de waterdruk.


Hoe werkt de aansluiting van een radiator?

De aansluiting van een radiator bestaat uit een aansluitset radiator, een aansluitblok radiator en afsluitbare koppelingen. De meest gebruikte aansluitvorm is aanvoer boven en retour onder. Bij moderne radiatoren wordt vaak een warm-koud kruisende aansluiting toegepast voor een betere warmteverdeling.


Welke accessoires horen bij een radiator?

Accessoires voor radiatoren zijn:

  • Afdekrozet radiator: nette afwerking bij leidingdoorvoer.
  • Afdichtpasta radiator: voorkomt lekkage bij koppelingen.
  • Afsluitdop radiator: sluit een ongebruikte aansluiting af.
  • Aftapkraantje radiator: dient om water uit de radiator af te laten bij onderhoud.

Waarom wordt een radiator niet goed warm?

Een radiator die niet warm wordt, kan lucht in de leidingen hebben. Ontluchten is dan nodig. Wanneer alleen de bovenkant radiator warm wordt, is er onvoldoende waterdoorstroming. Als een badkamer radiator niet warm wordt, ligt dit vaak aan een thermostaatknop of verkeerde afstelling van de flow.


Kun je twee radiatoren op één leiding aansluiten?

Ja, je kunt 2 radiatoren op 1 leiding aansluiten, mits de doorstroming voldoende is. Wordt de waterdruk te laag, dan worden de radiatoren ongelijkmatig warm. Bij grotere ruimtes is een aparte leiding beter.


Moeten alle radiatoren open staan?

Het antwoord hangt af van de installatie. Bij een cv-ketel ingesteld op modulerend vermogen werken systemen efficiënter wanneer alle radiatoren open staan. Wanneer alle radiatoren dicht staan, kan de ketel zijn warmte niet kwijt, wat storingen veroorzaakt.


Hoe verhouden radiatoren zich tot vloerverwarming?

De combinatie van radiatoren en vloerverwarming vraagt een juiste aanvoertemperatuur. Radiatoren hebben typisch 70 °C nodig, vloerverwarming vaak 35 °C tot 45 °C. Daarom gebruiken installateurs een mengverdeler zodat beide systemen goed samenwerken.


Veelgestelde vragen over radiatoren

Waarom blijft mijn radiator koud?
Een radiator blijft koud door lucht in het systeem, een defecte pomp of een verkeerd ingestelde kraan. Ontluchten lost dit vaak op.

Waarom blijft één radiator warm terwijl de rest afkoelt?
Meestal staat de kraan of het aansluitblok verkeerd ingesteld, of er is te weinig druk in de installatie.

Welke radiator is geschikt voor een badkamer?
Een handdoekradiator is meest geschikt, omdat hij extra warmte geeft en handdoeken droogt.

Wat kost een nieuwe radiator inclusief installatie?
De prijs varieert van €150 tot €500 per radiator, exclusief montage. Installatiekosten hangen af van leidingen en aansluitpunten.

Hoe vaak moet ik een radiator ontluchten?
Minstens één keer per jaar, meestal na de zomerperiode als je de cv opnieuw aanzet.


Conclusie

Een radiator bepaalt samen met je cv-ketel het comfort in huis. Het juiste type, vermogen en de beste plaatsing maken het verschil tussen efficiënt en verspild energiegebruik. Kies altijd op basis van ruimtevolume, isolatie en gebruiksfunctie. Voor aanschaf en installatie van cv-ketels en radiatoren kan je terecht bij cvketelperfect.nl, waar specialisten zorgen voor advies, plaatsing en onderhoud op maat.